Een brief aan alle Bredanaars

Beste inwoners van Breda,

Het is tijd om terug te blikken op het jaar 2023. Afgelopen jaar bouwden we samen aan een groen, gastvrij en grenzeloos Breda. En dat blijven we doen. 

Afgelopen jaar maakten we onze stad en dorpen weer een beetje mooier. De Nieuwe Mark is weer een stukje verder afgemaakt. Ook de plannen voor de nieuwe wijk ’t Zoet, op de oude plek van de suikerfabriek, worden concreter. Mooi dat veel organisaties samen met ons willen investeren. En met de Gebiedsvisie Bavel kiezen we ervoor de fijne en leefbare omgeving te behouden met ruimte voor nieuwe huizen en werkplekken. 

Cultuur draagt bij aan het bruisende leven in Breda. Het nieuwe cultuurbeleid geeft duidelijkheid aan culturele instellingen. De duizenden inwoners die hulp nodig hadden, ondersteunden we met jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning,  participatie en via het Volkshuisvestingsfonds. De vraag naar zorg en ondersteuning groeit. We blijven ons inzetten om iedereen goede hulp te bieden, terwijl we ons ook afvragen of we dit allemaal kunnen betalen.

Er liggen dus uitdagingen voor ons. Breda groeit, onze samenleving vergrijst, meer mensen vragen zorg en het onderhoud van onze wegen, pleinen en straten kost geld. En we hebben te maken met de energietransitie. Daarom moeten we de komende jaren keuzes maken om deze uitdagingen het hoofd te bieden.

Het jaarverslag bestaat uit 5 hoofdstukken (programma’s). De samenvatting leest u hieronder. Het eerste programma gaat vooral over armoede, schulden, participatie, sport, jeugd, diversiteit en inclusie en de ontwikkeling van dorpen en wijken. Hoofdstuk 2 gaat over economie, onderwijs, cultuur en het stimuleren van ondernemerschap en innovatie. Hoofstuk 3 gaat over duurzaam wonen, de ontwikkeling van de stad, mobiliteit, klimaat en energie en een groene leefomgeving. Hoofdstuk 4 gaat over het op orde brengen van de basis van onze stad, veiligheid, afvalbeheer, openbare ruimte, vastgoedbeheer en ondersteuning aan arbeidsmigranten. En tot slot, hoofdstuk 5 gaat over efficiënte organisatie en financiën, arbeidsmarkt, digitalisering en innovatie.

We bedanken u voor uw betrokkenheid en inzet voor onze stad. Samen kunnen we van Breda een nog mooiere plek maken om te wonen, werken en leven.

Met vriendelijke groet,
Het college van burgemeester en wethouders van Breda

Programma 1 Vitaal en sociaal
Dit hoofdstuk (of programma) Vitaal en sociaal gaat over maatregelen die mensen aanmoedigen om energieker te leven en in staat stellen om problemen zelf op te lossen.

Armoede, schulden en participatie
Voorkomen van schulden, armoede en mensen stimuleren om mee te doen in de maatschappij vinden we belangrijk. We helpen mensen die moeite hebben om rond te komen in een zo vroeg mogelijke fase, zodat we schulden voorkomen. En hebben mensen tóch schulden? Dan helpen we snel, zodat ze verder kunnen met hun leven.

Sport
In 2023 openden we sportcentrum De Kragt aan de Terheijdenseweg. Daar kunnen sporters, docenten, jonge talenten en wijkbewoners elkaar ontmoeten. In Breda vonden in 2023 meerdere wedstrijden plaats: het NK atletiek voor senioren, het NK halve marathon en het NK atletiek indoor voor jongeren. We moedigen inwoners aan om meer te bewegen met een speciale medaille de ‘Bredaille’. Deze medaille krijg je door aan meerdere hardloopevenementen mee te doen.

Jeugd
We hebben in 2023 nagedacht over de jeugdhulp van de toekomst. We schreven een plan om de jeugdhulp de komende jaren anders aan te pakken. Zo kunnen we jongeren beter helpen en laten we de kosten niet omhoog gaan.

Diversiteit en inclusie
Iedereen hoort erbij in Breda. Daar hebben we ook in 2023 aan gewerkt. In 2019 besloot de gemeenteraad al dat er een nieuw ‘beeldmerk van de lhbti-gemeenschap en een symbool van veelkleurigheid’ moest komen. Daarom openden we in 2023 een regenboogpad op het Kloosterplein. En het COC en BO Diversity gaven voorlichting op scholen over dat je jezelf mag zijn in Breda.

Dorpen en wijken
We zijn begonnen met een plan voor de wijken Heusdenhout en Tuinzigt en daar gaan we in 2024 mee verder. De Haagse Beemden heeft een eigen Buurtpunt gekregen. Buurthuis Toma in de Driesprong is weer een ontmoetingsplek voor de Molukse gemeenschap.

Wmo en gezondheid
We gaan de maatschappelijke opvang, (o)ggz en verslavingspreventie in de regio Breda nog beter organiseren. Daarvoor hebben we nu een nieuw plan. 

Meedenken over het welzijn, de zelfstandigheid en het meekrijgen van Bredanaars doen we op een nieuwe manier. In waardenetwerken werken bewoners, ondernemers en professionals samen en werken samen ideeën uit. 

In 2023 leverden we bij het Rijk twee plannen in om de gezondheid van onze inwoners te verbeteren. Hiervoor kregen we extra geld.

Jeugdlintjes
Drie jongeren kregen in 2023 een jeugdlintje voor hun inzet om van Breda een mooiere en socialere plek te maken.

Programma 2 Ondernemend Breda
Dit hoofdstuk (of programma) gaat vooral over economie en onderwijs. 

Economie en bedrijventerreinen
Breda is in 2030 dé plek voor toegepaste technologie en creativiteit. Op verschillende plekken in de stad richten we ons vooral op robotisering en gaming. Afgelopen jaar organiseerden we onder meer de eerste Breda Game Week.

We willen de bestaande werkplekken beter benutten en nieuwe werklocaties ontwikkelen. Daarvoor schreven we in 2023 een plan : ‘Ruimte voor ondernemen’. We organiseerden daarnaast meerdere evenementen om ondernemers te inspireren en hun netwerk te versterken.

Onderwijs

In 2023 waren er problemen bij het leerlingenvervoer. We hebben daar veel aandacht aan besteed en het loopt nu veel beter. Aan het begin van het schooljaar gaf 14% van de ouders het leerlingenvervoer in Breda een voldoende. Eind 2023 was dat 51%. Voor het eerst wordt voor studenten in het mbo en hbo samen een gezamenlijk introfestival georganiseerd. Aan de Tuinzigtlaan startte de Oekraïense school van Curio waar leerlingen Nederlandse én Oekraïense les krijgen. In 2024 maken we onze nieuwe onderwijsvisie af. Zodat ieder kind of jongere in Breda dezelfde mogelijkheden krijgt om dromen na te jagen, talenten te benutten of op een volwaardige manier onderwijs te volgen.

Living and Inclusion Award
We ontwikkelden een app waarmee mensen met een beperking makkelijker naar evenementen en naar de binnenstad kunnen gaan. Deze app won een prijs tijdens een internationale bijeenkomst in Barcelona.

Bredata Stedelijk Ethisch Team

We werken in Breda steeds meer digitaal. Het Stedelijk Ethisch Team gaat adviseren op digitale, ethische vraagstukken in de stad. Want niet alles wat kan en mag, wil je ook. We gaan ook onze inwoners hierbij betrekken, bijvoorbeeld door bijeenkomsten, Talk of the Towns, te organiseren. 

Hardwell benoemd tot ereburger

DJ Hardwell (Robert van de Corput) is tijdens Breda Live benoemd tot ereburger van Breda.

Cultuur

In 2023 hebben we het nieuwe cultuurbeleid tot 2040 vastgesteld. Via subsidies ondersteunden we meerdere culturele projecten.

Programma 3 Duurzaam wonen
Dit hoofdstuk (of programma) gaat vooral over wonen en de ontwikkeling van de stad. 

Wonen en stedelijke ontwikkeling
We bouwen veel nieuwe woningen voor de toekomst van Breda. Dat doen we in overleg met onze inwoners, met een nieuwe leidraad voor participatie. Woningen in Breda moeten betaalbaar blijven. Daarom hebben we nieuwe regels. Zo mogen koopwoningen niet zomaar meer doorverkocht worden en sociale huurwoningen moeten langer beschikbaar blijven.

We hebben in 2023 plannen gemaakt voor tijdelijke huizen. In 2024 komen de eerste tijdelijke huizen beschikbaar, bijvoorbeeld aan de Stadionstraat. Onze plannen om meer woningen te bouwen werken. Er zijn in jaren niet zo veel nieuwe huizen bijgekomen als in 2023: maar liefst 1167.

Opvang asielzoekers
In 2023 hebben we vluchtelingen opgevangen op Breepark en in De Koepel en hebben we besloten om in 2025 een asielzoekerscentrum te openen aan de Heerbaan.

Mobiliteit
We willen de drukte op de Oosterhoutseweg in Teteringen verminderen en sluipverkeer omleiden naar de A27. Daarvoor voerden we in 2023 een nieuw doseersysteem in. Daarmee wordt de verkeersafhandeling tijdens de spits anders ingericht. 

Vanaf 2025 zorgt Arriva voor het busvervoer in West-Brabant. Dat doen ze met elektrische bussen. Daarvoor wordt in Breda een nieuwe remise gebouwd.

Door onze lobby bij NS en Arriva zijn diverse maatregelen teruggedraaid. We hebben zo voorkomen dat de Intercity-Direct treinen Breda-Amsterdam opgeheven zou worden. Het plan om minder bussen naar onze wijken te laten rijden gaat ook niet door.   

Klimaat en energie
We hebben een klimaatplan vastgesteld voor de periode tot 2044. De gemeente heeft in 2023 energiefixers en energiebespaarcoaches ingezet om inwoners te helpen met besparen en verduurzamen. Die gingen aan de slag in de wijken Fellenoord, Doornbos-Linie, Haagpoort, Schorsmolen en Heuvel.
We hielpen inwoners, ondernemers, verenigingen en wijk- en dorpscentra met het energiepakket en het Volkshuisvestingsfonds bij te hoge energiekosten.

Stad in een Park
We willen een Stad in een Park zijn, waar iedereen fijn kan wonen, werken en verblijven. Ook in 2023 hebben we Breda daarom groener gemaakt. We knapten meerdere plekken op, zoals het Marga Mincoplein, het Wilhelminapark en de Ruitersboslaan.

Parkeren
We hebben in 2023 betaald parkeren ingevoerd in het gebied rondom de singels. Op een aantal plaatsen hebben we de tarieven verlaagd. Daarmee willen we parkeren in de buurt aantrekkelijker maken. In de binnenstad, bij evenementen en bij thuiswedstrijden van NAC zorgden we voor voldoende ruimte om fietsen te stallen.

Natuur
Onze parken en singels dragen bij aan klimaatadaptatie en biodiversiteit. Daarom maakten we ruimte voor water, natuur en recreatie aan de Lovensdijkstraat, zetten we in op de stimuleringsregeling riolering en het tegelwippen. We legden groene schoolpleinen en voedselbosjes aan en werkten aan groene kades langs de Nieuwe Mark en het koppelen van de Wilhelminavijver aan de Singel. Allemaal projecten die bijdragen aan Stad in een Park.

Daarnaast hebben we geïnvesteerd in nieuwe natuurgebieden, zoals bij de Overaseweg en de Tiendweg. In de Haagse Beemden en Wisselaar worden de hoogspanningskabels ondergronds gelegd. Dat is beter voor de gezondheid en het ziet er mooier uit.

Verbeter Breda
In 2023 is Pact Deel 3 van Verbeter Breda opgeleverd. Een nieuw bestuur gaat samen met bewoners, de gemeente en andere partners zorgen voor meer kansengelijkheid.

Programma 4 Basis op orde
Dit programma (of programma) gaat over de omgeving waarin mensen leven. 

Start wietexperiment
In 2023 werd tien jaar inzet beloond: de coffeeshops in Breda en Tilburg konden gereguleerde wiet en hasjiesj gaan verkopen.

Veiligheid en leefbaarheid
De boa’s in Breda hadden in 2023 meer bevoegdheden. Hiermee kunnen we o.a. het verkeer veiliger maken. Boa’s mogen vanaf nu ook fietsers en voetgangers bekeuren als zij door rood lopen of fietsen.. Daarnaast konden ze fietsers zonder licht en fietsers met een telefoon in de hand een boete geven. De wijkboa’s waren dankzij hun keet nog beter zichtbaar in de wijken en dorpen. 

Afval
In 2023 konden alle inwoners hun grof vuil weer gratis laten ophalen. De gemeente haalde hout en matrassen apart op. En we zijn van plan om elf nieuwe vuilniswagens te kopen. 

Basis op orde in de openbare ruimte
Afgelopen jaar hebben we onderzocht hoe het staat met onze wegen, bruggen en viaducten. Daaruit bleek dat de hoeveelheid achterstallig onderhoud is toegenomen. Dat komt onder meer door klimaatverandering. Onze wegen, bruggen en viaducten slijten ook sneller doordat er steeds meer verkeer overheen rijdt. We gaan vanaf 2024 aan de slag om dit onderhoud onder controle te krijgen.

Vastgoedbeheer
In 2023 is sportcentrum De Kragt opgeleverd. We hebben verder onze eigen gebouwen duurzamer gemaakt en een plan geschreven voor de multifunctionele accommodatie in Bavel. In 2024 maken we integrale plannen voor al onze gebouwen.

Pilot Brabants Migratie- en Informatiepunt
We willen arbeidsmigranten beter helpen met hun vragen over wonen, werken en leven. Daarvoor hebben we in Breda afgelopen najaar een informatiepunt geopend. Het gaat om een pilot van twee jaar, in samenwerking met de provincie.

Gezamenlijke deelname aan de Europese Week van Regio’s en Steden
Breda en Tilburg laten samen hun stem horen bij de Europese Unie. Zo krijgen we meer voor elkaar. In 2023 hebben de colleges van beide steden de Europese Week van Regio’s en Steden bezocht.

Programma 5 Organisatie en financiën
Dit programma (of programma) gaat over de ambtelijke organisatie.

Rechtmatigheid
De afgelopen jaren verbeterden we onze inkoop, inhuur en subsidies en waar nodig pasten we onze manier van werken aan.

Arbeidsmarkt en recruitment
De gemeente Breda heeft vier recruiters en drie recruitmentmedewerkers in dienst. Mede daardoor lukte het ons ook in 2023 om de meeste vacatures in te vullen. Mensen werken gelukkig graag voor de gemeente Breda. Uit onderzoek blijkt dat ze trots zijn op de organisatie en het betekenisvolle werk dat we doen.

Digitalisering: innovatie, dienstverlening en veiligheid
In 2023 hebben we onderzocht hoe ChatGPT ons kan helpen. Verder hebben we ons digitale model van de stad (de digital twin) verder ontwikkeld. Daarnaast is onze website vernieuwd, waardoor inwoners en bedrijven nog makkelijker kunnen aanvragen wat ze nodig hebben. Ook zijn steeds meer dossiers digitaal te bekijken. We blijven onze beveiliging en onze manier van werken vernieuwen om hackers geen kans te geven.