Paragraaf Lokale heffingen

In deze paragraaf geven we een toelichting op de heffingen en tarieven voor 2024. Daarbij gaan we in op:

• de algemene ontwikkelingen
• ons beleid rondom lokale heffingen
• de begrote inkomsten per heffing
• de ontwikkeling van de gemeentelijke woonlasten
• de mate waarin de tarieven kostendekkend zijn
• de mogelijkheden voor kwijtschelding

De Omgevingswet treedt op 1 januari 2024 in werking. In deze paragraaf zijn we uitgegaan van de nieuwe Legesverordening 2024, waarin de activiteiten staan die met de leges verrekend mogen worden. De legesopbrengst schatten we lager in, omdat activiteiten vanuit de Omgevingswet nu niet meer verrekend mogen worden. Er zijn nog veel onzekerheden, bijvoorbeeld of bouwvergunningen ingediend worden onder de huidige legesverordening en wetgeving. Daarom hebben we ervoor gekozen om de legesopbrengst voorlopig op hetzelfde niveau te houden en die in het eerste halfjaar van 2024 te evalueren en waar nodig aan te passen bij de bestuursrapportage.

In 2014 is de geldigheidsduur van reisdocumenten voor volwassenen verlengd van 5 naar 10 jaar. Dat betekende voor de jaren 2019 tot en met 2023 een dip in het aantal aanvragen voor een reisdocument. Vanaf 2024 zien we juist een piek, die duurt tot 2029. Dit betekent een stijging van de leges van € 2,5 miljoen, waarvan de gemeentelijke leges € 1,4 miljoen bedragen. 

De markten zijn verzelfstandigd, waardoor er geen sprake meer is van kosten en opbrengsten. Dit onderdeel is daarom uit deze paragraaf gehaald.

In het Bestuursakkoord hebben we afspraken gemaakt over de lokale heffingen:

• De lastendruk blijft de komende jaren voorspelbaar.
• De onroerendezaakbelasting (OZB) voor niet-woningen en woningen blijft gelijk.
• De toeristenbelasting stijgt.
• De afvalstoffenheffing is 100% kostendekkend en wordt jaarlijks geïndexeerd met 2%. Om tot en met 2027 kostendekkend te blijven, is voor 2024 de afvalstoffenheffing eenmalig extra verhoogd met 5%.
• De rioolheffing werd eenmalig met 17,5% verlaagd in 2023 en wordt nu jaarlijks geïndexeerd met 2%. Bij de doorrekening houden we rekening met maatregelen voor klimaatadaptatie binnen het rioleringsprogramma en met een heffing die volledig kostendekkend is.

Voor de overige lokale heffingen gaan we uit van een indexering van 2,9%. Die geldt overigens niet voor de reclamebelasting ondernemersfondsen en de Bedrijfsinvesteringszone (BIZ). Het tarief voor de naheffingsaanslagen voor parkeren is in 2024 niet geïndexeerd. Hiervoor maken we jaarlijks een aparte berekening, die gerelateerd is aan de kosten.

De Omgevingswet 2024
Onderstaand overzicht geeft een totaalbeeld van de activiteiten, ingedeeld volgens de Omgevingswet, met daarbij het verwachte aantal vergunningaanvragen en de bijhorende opbrengst.

Naast de algemene belastingen (zoals de OZB en de toeristenbelasting) heft de gemeente ook bestemmingsbelastingen en retributies.

• Bestemmingsbelastingen zijn belastingen waarvan de opbrengsten zijn bedoeld voor specifieke taken of voorzieningen. Denk aan de rioolheffing en de afvalstoffenheffing. Hiervoor mag de gemeente niet méér belasting heffen dan de kosten die zij voor deze taak of voorziening maakt.
• Retributies worden betaald door mensen aan wie we een specifieke dienst verlenen. Denk aan het aanvragen van een paspoort of een vergunning. Ook hiervoor geldt dat de belasting niet hoger mag zijn dan de kosten.

De inkomsten per heffing staan in onderstaande tabel.

De gemeentelijke woonlasten bestaan uit de OZB, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing. De OZB is een percentage van de WOZ-waarde.

Hierna laten we 3 voorbeelden zien van de ontwikkeling van de woonlasten.

Meerpersoonshouden
(voorbeeldberekening van een woning met een waarde van € 315.000)

Eenpersoonshuishouden
(voorbeeldberekening van een woning met een waarde van € 250.000)

Ondernemingen*
(WOZ-waarde € 1.000.000)

Voor de tarieven voor de rioolheffing en de afvalstoffenheffing geldt dat zij deelbaar moeten zijn door 12, zodat ze eindigen op hele centen.

Voor de bestemmingsbelastingen en retributies rekenen we de volgende kosten toe aan de tarieven: 

• Directe lasten
  Dit zijn kosten voor de activiteiten die direct verband houden met de geleverde dienst.
  
  De inzet van personeel rekenen we toe op basis van kale uurtarieven. Voor 2024 zijn deze tarieven als volgt vastgesteld:
  schaal 1 t/m 4: € 38,00
  schaal 5 en 6: € 45,00
  schaal 7 en 8: € 51,00
  schaal 9 en 10: € 63,00
  schaal 11 en 12: € 81,50
  schaal 13 en hoger: € 100,00
  
  De beleidsbepalingen van de uurtarieven leest u in het Financieel Beleid 2022 van Breda, Artikel 8:6.
• Overhead
  Dit zijn de kosten die samenhangen met de aansturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces. Deze kosten zijn verzameld op taakveld 0.4-overhead en zijn toerekenbaar aan de tarieven. We werken met een uniforme opslag voor overhead. Deze opslag is voor 2024 vastgesteld op 61,85% van het kale uurtarief. Voor de naheffingsaanslagen voor parkeren mag wettelijk gezien slechts gerekend worden met een opslagpercentage van 50%. 
• Btw
  Binnen het Btw Compensatiefonds hebben gemeenten voor bepaalde prestaties recht op compensatie van de btw die aan hen in rekening is gebracht. Toch mag die btw ook als kostenpost worden aangemerkt en worden doorberekend in de tarieven en heffingen.

Niet toerekenbare kosten
Dit zijn kosten voor beleidsvoorbereiding en algemene inspraakprocedures, kosten van handhaving, toezicht en controle (behoudens eerste controle) en kosten van bezwaar- en beroepsprocedures.

De begrote kostendekking vindt u in onderstaande tabellen.

We hebben regels vastgelegd voor het verlenen van kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Daarbij zijn we gebonden aan de regels van de Invorderingswet. Gemeenten kunnen hier op een paar punten van afwijken. Zo kunnen ze uitgaan van hogere kosten om te leven dan landelijk is toegestaan. De gemeente Breda heeft de normbedragen voor bestaanskosten bijvoorbeeld gesteld op 100% in plaats van op 90%. Voor belastingbetalers van 65 jaar en ouder hebben we de kosten van bestaan gesteld op 100% van de netto AOW-bedragen in plaats van 100% van de normbedragen voor bestaanskosten. Daarnaast zien we de nettokosten van kinderopvang ook als uitgaven. Onze normen voor kwijtschelding voldoen aan de maximaal toegestane normering. In de belastingverordeningen is vastgelegd of kwijtschelding mogelijk is.